WZGÓRZA  GOLAN






 

 

Kwestia bezpieczeństwa Izraela rozpoczyna się na Wzgórzach Golan.

Wzgórza Golan zajmują obszar o maksymalnej szerokości 25 km i długości 67 km, położone są na granicy Izraela z Syrią, gdzie znajdują się źródła Jordanu, głównego źródła wody Izraela. Graniczą z północnymi osiedlami kraju i znajdują się w odległości 60-100 km od równiny nadmorskiej, gdzie zamieszkuje większość ludności izraelskiej.

Na wysokości 900 metrów nad poziomem Jeziora Galilejskiego, na szczycie Wzgórz Golan znajdowały się punkty dowodzenia, których dogodne położenie topograficzne Syria wykorzystywała do 1967 roku, bombardując położone poniżej wsie izraelskie i powodując ogromne spustoszenia. W rezultacie Wojny Sześciodniowej (1967 r.), w akcie samoobrony, Wzgórza Golan przeszły pod kontrolę izraelską. Istota warunków topograficznych Golanu dla izraelskiej obrony udowodniona została w czasie wojny Yom Kippur. Dysponując mniej niż 200 czołgami, Izrael był w stanie odeprzeć niespodziewany atak Syrii (1 400 czołgów) i zapobiec przemieszczeniu się walk w stronę zamieszkałych terenów Galilei.

Występuje znaczna różnica wysokości Wzgórz Golan, które górują nad położoną po drugiej stronie Jeziora Galilejskiego Galileą. Ze Wzgórz Golan widać jak na dłoni dużą część ziemi izraelskiej. Ten, kto kontroluje Golan, kontroluje znaczną część Izraela. Jeśli Izrael odda Golan za "pokój", będzie osłabiony militarnie i praktycznie nie będzie w stanie obronić się przed ewentualnym atakiem. Miasta takie jak Hajfa czy Tel-Awiw stanowić będą wyraźny cel dla syryjskich rakiet.

Wzgórza Golan mają istotne znaczenie dla charakteru funkcji wczesnego ostrzegania, które polega na zagwarantowaniu czasu, który potrzebny jest na przygotowanie się i zabezpieczenie przed ewentualnym atakiem. W odróżnieniu od Syrii, która ma dużą stałą armię, ocalenie Izraela zależy od szybkiej mobilizacji sił rezerwy, która wymaga, co najmniej 24 godzin.

Ze Wzgórz Golan wypływają źródła rzeki Jordan, stanowiącej główne źródło wody dla Izraela. Przed rokiem 1967 syryjskie próby odizolowania Izraela od źródeł Jordanu doprowadziły do częstych potyczek na granicy, przeradzających się niekiedy w prawdziwą wojnę.

Nawet w epoce samosterujących bomb i pocisków warunki topograficzne Wzgórz Golan pozostaną newralgicznym punktem w kwestii bezpieczeństwa Izraela, gdyż jakikolwiek konflikt, który powstałby w przyszłości między Izraelem i Syrią, rozstrzygnie się prawdopodobnie w walce lądowej.

Dla Syrii kontrola nad Wzgórzami Golan oznacza odzyskanie strategicznych korzyści - dla Izraela zaś utrzymanie tych terenów jest kwestią istnienia tego państwa.

Przewodniczący Połączonego Dowództwa Sztabów Earle G. Wheller tak pisał w raporcie dla Sekretarza Obrony Roberta MacNamary: "Izrael musi utrzymywać kontrolowanie terenów na wschód od granicy z czerwca 1967 r., które górują nad Galileą. Aby zapewnić obronę wewnątrz kraju, Izrael musiałby zajmować obszar o szerokości 50 mil, rozciągający się od granicy z Libanem do granicy z Jordanią."

/na podstawie materiałów Ambasady Izraela w Polsce/

 

Przyjrzyjmy się rejonowi Wzgórz Golan z punktu widzenia Biblii. Rejon Baszanu, którego częścią są Wzgórza Golan, był obiecany Abrahamowi i narodowi izraelskiemu na mocy przymierza, opisanego w 15 rozdziale 1 Księgi Mojżeszowej.

Po powrocie Żydów do Ziemi Obiecanej połowa pokolenia Manassesa osiedliła się na tym terenie, a miasto Golan w Baszanie było jednym z miast ucieczki (5 Mojż. 4:43).

W okresie królów Wzgórza Golan stały się polem bitwy między izraelskim królem Ahabem i armią Aramu. Zwycięstwo Izraela nad Aramem miało miejsce na terenie dzisiejszego kibucu Afik, zaledwie kilka kilometrów na wschód od Jeziora Galilejskiego w południowej części Wzgórz Golan.

W okresie Drugiej Świątyni Żydzi uprowadzeni do Babilonii powrócili do swych domostw na Wzgórzach Golan. Tamtejsze żydowskie miejscowości były atakowane przez pogańskich sąsiadów, w związku z czym Juda Machabeusz wysłał tam swe oddziały z pomocą.

Pod koniec okresu hasmonejskiego, król Aleksander Janneusz opanował Wzgórza Golan i osadził tam Żydów. Od tego czasu żydowskie miejscowości istniały tam nieprzerwanie przez ponad 700 lat. Głównymi miastami regionu były Banias i Susita. Stolicą była Gamla, której mieszkańcy bohatersko walczyli w Wielkim Powstaniu przeciwko Rzymianom, tracąc 10 tys. ludzi w bitwie w obronie Gamli. Po Wojnie Sześciodniowej w 1967 roku znaleziono tu monety z okresu Drugiej Świątyni.

W okresie talmudycznym, żydowskie miasta na tym terenie rozwinęły się i rozkwitły. Wśród licznych odkryć archeologicznych znajdują się tutaj pozostałości 34 synagog.

W okresie bizantyjskim żydowskie osiedla istniały tu nadal, obok miejscowości chrześcijańskich, aż do porażki bizantyjskich armii. Wówczas teren ten został opanowany przez nomadów.

W XIX wieku przywódcy ruchu syjonistycznego i mieszkańcy starożytnych miast Safed i Tyberiady podjęli wysiłki, aby zasiedlić Wzgórza Golan. W 1886 roku towarzystwo Bnei Yehuda ("Synowie Judy") w Safedzie zakupiło tam parcelę we wsi Ramaraniya i zasiedliło ją. W następnym roku zakupiło ziemie w okolicy beduińskiej wioski Bir Ashkum, między Bnei Yehuda i Ein Gev. W 1887 roku baron Rothshhild nabył około 7 tys. hektarów ziemi we wschodniej części Wzgórz Golan, niedaleko na wschód od dzisiejszego Ramat Magshimim. Pod koniec XIX wieku pionierzy żydowscy przybyli do ziemi Horan, na wschód od Wzgórz Golan, gdzie założyli pięć osiedli, z których zostali później wypędzeni przez Turków. Wobec wielowiekowej żydowskiej historii Wzgórz Golan, organizacje syjonistyczne domagały się, aby je włączyć do terytorium Żydowskiej Siedziby Narodowej. Wzgórza Golan zostały odzyskany 10 czerwca 1967 roku, w ostatnim dniu Wojny Sześciodniowej.

Obecnie Wzgórza Golan są domem dla 18 tys. ludzi, mieszkających w 33 miejscowościach na obszarze 1.000 km2. Uprawiają oni zboże na terenie 2 tys. hektarów, kultywują sady na obszarze 1.600 hektarów, hodują kwiaty (35 tys. ton rocznie). Na 40 tys. hektarów naturalnych pastwisk wypasają 20 tys. bydła i owiec. Hodując 5.000 krów, produkują rocznie 60 milionów litrów mleka. Na terenie Wzgórz Golan jest około 30 zakładów przemysłowych.

[z materiałów BIM "Nasz starszy brat", nr.1/2000]

 

Na poczatek

  Izrael Kultura Historia Turystyka Pomoc duchowa Żydzi w Polsce Czasy i Fakty

Copyright ©2002-2012 by Gedeon